من در تعجبم که چرا برخی کلاس های اموزش خوانندگی با چنین تبلیغاتی دنبال سودجویی و سواستفاده از علاقه مندان به موسیقی هستند (افزایش تضمینی وسعت صدای شما! و غیره) به شخصه بعنوان شخصی که چندین سال در زمینه وسعت صدا، مهندسی صدا، تکنیک های خوانندگی کار کرده ام و مقاله ها نوشته ام معتقدم که وسعت صدا یک چیز ذاتی است و با تمرین سلفژ نهایتا میتوان تا دو نت محدوده ی صدا را بم تر یا زیر تر کرد یا بعبارتی گسترش داد، که آن نیز به دلیل تقویت ماهیچه های حنجره هست نه خوده حنجره! اصلا چرا شما به دنبال افزایش محدوده و وسعت صدای خود هستید؟ ادامه مطلب را بخوانید مفید واقع خواهد شد...
خواننده گرامی وسعت صدایی شما مثل جنس صدای شما یک چیز خدادادی هست و تقریبا محال است که بتوانید آن را افزایش دهید مگر اینکه قبلا وسعت صدا و این قابلیت را حنجره شما داشته و بیخبر بوده اید و با تمرین به وسعت واقعی صدای خود پی برده اید!
وقتی صحبت از محدوده صدا میکنیم منظورمان همان اکتاو هایی است که حنجره شما میتواند در آنها به راحتی نت های موسیقی را به اجرا در بیاورد، حال میپرسید اکتاو چیست؟ اکتاو فاصله یک نت دو تا نت دوی بعدی است یعنی نت ها که بصورت دو ر می فا سل لا سی نوشته میشوید از نت دوی اکتاو اولی تا دوی اکتاو بعدی یک اکتاو حساب میشود. حال سوال دیگر مطرح میشود که چگونه به محدوده یا وسعت صدای خود پی ببریم؟ خیلی راحت است اگر در خانه ارگ(کیبورد) یا پیانو دارید میتوانید این تست را شروع کنید اگر هم ندارید میتوانید به راحتی یک برنامه کم حجم پیانو برای کامپیوتر از اینترنت دانلود کنید و با کامپیوتر،لپتاپ و یا تبلت خودتان تست وسعت صدایتان را شروع کنید. کار از این جا شروع میشود که اولین نوت دو از سمت چپ کیبورد را میفشارید که میبینید صدای بمی خارج میشود و سپس با حنجره خودتان برای مثال با گفتن کلمه "ها" دقیقا همانند همان نت را به صدا در میاورید سپس دومین نت یعنی" ر" رو میزنید و صدای دقیقی مثل آن در میاورید و این کار را ادامه میدهید تا نوت دوی بعدی که C2 مینامیم؛ کار تمام است اکنون شما یک اکتاو را بررسی کرده اید. اکنون به اکتاو دوم میرویم نوت دو از اکتاو دوم که با عبارت C2 مشخص میشود را با حنجره اتان ادا میکنید و تا نوت دوی اکتاو سوم که C3 مینامیم این روند را ادامه میدهید یعنی 8 نوت یا هشت صدای متفاوت از حنجره یتان به صدا در می آورید. اکنون اکتاو دوم را نیز تست کرده ایم و همچنین کار سلفژ را نیز داریم انجام میدهیم. به همین ترتیب ادامه میدهید معمولا انسان به طور نرمال صدای سه اکتاوی دارد و هرشخصی میتواند با تمرین به سه اکتاوه بودن صدای خود پی ببرد کار اصلی اکنون از نوت دو4 یا همان C4 شروع میشود و تا C5 ادامه میابد این مسیر را هم اگر بتوانید به خوبی طی کنید و با حنجره اتان صدای نت های مربوط به این قسمت را ادا کنید صدای شما 4اکتاوی هست و محدوده ای است که به راحتی میتوانید اکثر اهنگ های پاپ و سایر سبک ها را اجرا کنید البته در اکتاو های پایین تر نیز میتوانید اجرا کنید یعنی اهنگ را دو گام از گام اصلی پایین تر بخوانید...
اما اکتاو پنجم که تعداد محدودی از حنجره ها تقریبا 5 درصد میتوانند آن را به درستی و بدون فشار اجرا کنند اکتاو پنجم هست که با عبارات انگلیسی C5 D5 E5 F5 G5 A5 B5 مشخص میشود، برای مثال اکثر کار های ابراهیم تاتلس و ماهسون کیرمیزیگول خواننده های ترکیه ای، اوج آهنگها در این اکتاو خوانده شده که کمتر کسی میتواند به درستی آنها را اجرا کند، اکتاو های ششم و هفتم و حتی تا دوازده اکتاو نیز انسان های خاص و معدودی قادرند اجرا کنند مانند صدای ایرج خواجه امیری،رشید بهبودف که به قول معروف صدای شش دانگ مینامیم.البته برخی موسیقدانان همان سه اکتاو را صدای شش دانگ معرفی کرده اند که در این زمینه عقیده ها متفاوت است.
حال شما دنبال چه چیزی هستید ؟ دنبال افزایش وسعت صدا یا همان اکتاو صدایتان..باورکنید که خیلی سخت است و حتی میتوانم بگم گاها غیرممکن است(درست است با تمرین زیاد سلفژ که در بالا نیز توضیح دادم میتوانید یکی دو نت صدایتان را تقویت کنید یا به قسمت پنهان صدای خود پی ببرید که آن نیز به دلیل تقویت ماهیچه های حنجره اتفاق می افتد نه تغییری در خوده حنجره! و اما در آخر پیشنهاد من به شما چیست؟
اگر شما بتوانید در همون سه اکتاو یا 4 اکتاو موسیقی را درست اجرا کنید،شما خواننده مشهور و محبوبی خواهید شد البته به جنس صدای شما نیز بستگی دارد. ممکن است اکتاو سوم صدای شما صدایی شبیه اکتاو پنج خواننده ی دیگری داشته باشد! که آن نیز به بم و زیر بودن صدای شما بستگی دارد.
اصلا نگران اکتاو صدای خود نباشید خواننده های مشهور پاپ مثل محسن یگانه و یا علی عبدالمالکی نهایتا در اکتاو سوم چهارم میخوانند و طرفداران بسیاری نیز پیدا کرده اند. خیلی از خواننده ها برحسب ضریب هوشی خود از تکنیک های خوانندگی استفاده میکنند و با همون وسعت صدایی خود طرفدارانی پیدا میکنند.
فقط در اخر این پیشنهاد را به شما دارم البته بنده حقیرتر از آنم که پیشنهادی بکنم ولی در حد آموخته ها و تجارب خودم میخواهم راهنمایی اتان کنم سعی کنید موسیقی را درست اجرا کنید؛ نت ها، فواصل نت ها، عدم خروج از گام،و...را به دقت رعایت کنید؛ حتما سلفژ کار کنید که در بالا توضیح دادم. وسعت صدایی خود را بدانید و سعی کنید از گامی شروع کنید که اوج های آن را براحتی و به درستی بتوانید اجرا کنید. موسیقی اگر درست اجرا شود در هر اکتاوی لذت بخش خواهد بود. موفق باشید. خواننده محمد حیدری